Елисеев, Григорий Семёнович

Рувики тiп сайттаң
Григорий Семёнович Елисеев
Елисеев Григорий Семёнович.jpg
Тӧреен кӱні 14 чарыс айы 1918({{padleft:1918|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:14|2|0}})
Тӧреен чирi Парная аал, Шарыпов аймағы, Хызылчар крайы
Ӱреен чылы 23 хандых айы 2000({{padleft:2000|4|0}}-{{padleft:6|2|0}}-{{padleft:23|2|0}}) (81 час)
Ӱреен чирi Полтава, Украина
Хазна  СССР
Войско кӧрімі пехота
Служба чыллары 19401966
Аарластығ ады
Полковник
Чаалазағлар/чаалар Илбек Ада чаа
Сыйыхтар паза премиялар
Совет Союзының Матыры
Ленин орденінең Адалығ чааның I степень ордені — {{{1}}}

Григорий Семёнович Елисеев (14 чарыс айы 1918, Шарыпов аймағы[d], Хызылчар крайы[d]23 хандых айы 2000, Полтава[d]) — Совет армиязының полковнигі, Илбек Ада чаа араласчызы, Совет Союзының Матыры (1944).

Григорий Елисеев 1918 чылның чарыс айының 14 кӱнінде Хызылчар крайындағы Парная аалда (амғы Хызылчар крайының Шарыпов аймағы) тӧреен. Толдыра нимес ортымах школаны тоозып, колхозта, рудникте тоғынған. 1940 чылда Тоғысчы-кресеннернің Хызыл Армиязына службаа тартылған. 1941 чылда Сталинградтағы чаа-политика училищезін тоос салған. 1942 чылның сілкер айынаң сығара Илбек Ада чаа фронттарында чааласхан. Ӱстӱнзархы-Кидеркі, Сталинградтағы паза Украинаның 3-ҷі фронттарындағы чаалазығларда араласхан. 1943 чылның кӱскӱзіне гвардия капитаны Григорий Елисеев Украинаның 3-ҷі фронтының 12-ҷі армиязының 60-ҷы гвардия атығҷылар дивизиязының 178-ҷі гвардия атығҷылар полкының 3-ҷі атығҷылар батальонының политика чардығынҷа командир орынҷызы полған[1].

Днепрке чидер алнындох, Елисеев палығлатхан, че ҷааҷыларынаң хада полған. 1943 чылның чарыс айының 25-ҷі кӱнінің 26 хараазына он Днепрні кискен. Суғның кидеркі хазына 20 метрҷе читкелекте, аның кимезін снаряд чох иткен, че Елисеев чарға чидіп, тыны ӱзіл парған батальон командирі орнына турыбысхан. Чаалазығда ыырҷыларның атчатхан орнын чох идіп, пасха чааҷыларға суғны кизерін нииктеен. Пастағы кӱнде ыырҷы 12 хати чаанаң кірген, че прайзына нандырығ пирілген. Пазағы кӱнде ыырҷылар хатап чаанаң кіргеннер. Иң аар туста Елисеев чааҷыларын контратакаа апарған. Плацдарм чаалазығларында палығлатхан, че ӧӧн кӱстер читкенҷе тудынған[1].

СССР-ның Ӧӧркі Чӧбінің Президиумының 19 мартта 1944 чылда сыххан «Днепрні кизіп, аның оң хазындағы плацдармны тутханында махачызын кӧзіткен ӱчӱн» чахиинаң гвардия капитаны Григорий Елисеев Совет Союзының Матыры пӧзік атха турысхан, ағаа Ленин ордені паза 5117 номерліг «Алтын Чылтыс» медаль читірілген[1].

Чаа соонаң Совет Армиязында службазын узаратхан. 1955 чылда Чаа-политика академиязын тоос салған. 1962—1966 чылларда Полтавада чаа комиссары полған. 1966 чылда полковник званиеде запасха сыххан. Полтава чуртаан, хоных тоғызынаң айғасхан. 1970 чылдаң сығара тынағда полған.

2000 чылның хандых айының 23 кӱнінде ӱреен. Полтаваның Ӧӧн сыырадында сӧӧгі чатча[1].

Ідӧк Ада чааның 1-ғы степеньніг паза Хызыл Чылтыс орденнерінең, медальларнаң сыйыхтатхан[1].

  1. 1 2 3 4 5 Григорий Семёнович Елисеев. «Герои страны» сайт.
  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в РКП 87-95382.
  • За мужество и отвагу. Харьков, 1984.