Гореликов, Иван Павлович
Иван Павлович Гореликов | |
---|---|
![]() | |
Тӧреен кӱні | 27 чарыс айы 1907 |
Тӧреен чирi | Авдюшино аал, Тайшет аймағы, Иркутск облазы |
Ӱреен чылы | 6 кічіг хырлас айы 1975 (68 час) |
Хазна |
![]() |
Войско кӧрімі | пехота |
Служба чыллары | 1941—1944 |
Аарластығ ады | |
Чаалазағлар/чаалар | Илбек Ада чаа |
Сыйыхтар паза премиялар | |
![]() |
Иван Павлович Гореликов (27 чарыс айы 1907, Тайшет аймағы[d], Сибирь крайы[d] — 6 кічіг хырлас айы 1975) — Тоғысчы-кресеннер Хызыл Армиязының улуғ лейтенанты, Илбек Ада чаа араласчызы, Совет Союзының Матыры (1943).
Чуртас чолы
Иван Гореликов 1907 чылның чарыс айының 27-ҷі кӱнінде Тайшет аймаандағы Авдюшино аалда (амғы — Иркутск облазындағы Тайшет аймағы) кресеннер сӧбірезінде тӧреен. Читі класс тоос салған, анаң фабрика-завод ӱгренҷілер школазында ӱгренген. Аны тоозып, Северо-Енисейскийдегі механическай мастерскойда слесарь-тирігҷі полып тоғынған. 1941 чылның орғах айының 28-ҷі кӱнінде Гореликов Тоғысчы-кресеннер Хызыл Армиязының службазына тартылған. Олох чылда кічіг лейтенанттар курстарын тоос салған. 1942 чылның хандых айынаң сығара Илбек Ада чаа фронттарында араласхан. Гореликов Брянск фронтының 61-ҷі армиязының 12-ҷі гвардия атығҷылар дивизиязының 29-ҷы гвардия атығҷылар полкының взводынаң устаан[1].
Чарым чыл аразына Гореликов снайперлер узына 43 чааҷыны ӱгрет салған. Позы 338 ыырҷы солдадын паза офицерін чох иткен[1].
...Снайпер Гореликов андағ оңдайнаң маңнаныстығ тузаланған. Ол траншеяда атчаң орынны таап алчаң, аның чааҷы-арғызы, илігҷе метр оортах хыйа парып, одың тазып чӧрҷең, чирні ӱстӱнзер тастаҷаң (че траншеядаң кӧрінмес иде). Ыырҷылар аны сизініп, траншеядаң сых килҷеңнер, сах андох Гореликовтың уғы оларға читчең.
— Небывалое бывало / Г. А. Ионов. — М., Изд-во ДОСААФ СССР, 1989. — С. 84
СССР-ның Ӧӧркі Чӧбінің Президиумының 28-ҷі апрельде 1943 чылда сыххан «немец азымахчыларынаң тоғыр устағның чааҷы чахығларын турыстығ толдырып, махачызын кӧзіткен ӱчӱн» чахиинаң гвардия кічіг лейтенанты Иван Гореликов Совет Союзының Матыры пӧзік атха турысхан, ағаа Ленин ордені паза 972 номерліг «Алтын Чылтыс» медаль читірілген[1].
Партияа 1943 чылда кірген.
Аар палығлатхан соонда, 1944 чылның орғах айында улуғ лейтенант званиеде запасха парған. Игаркада паза Ағбанда тоғынған. Ӱреен 1975 чылның кічіг хырлас айының 6-ҷы кӱнінде. Сӧӧгі чатча Кемеров облазындағы Киселёвск городта[1].
Хызыл Чылтыс орденінең паза медальларнаң сыйыхтатхан[1].
Матырның адынаң тӧреен Авдюшино аалның паза Северо-Енисейский посёлоктың орамалары адалғаннар[2].
Алған орын
- ↑ 1 2 3 4 5 Иван Павлович Гореликов . «Герои страны» сайт.
- ↑ Северо-Енисейский район / История района Архивная копия от 12 Чарыс айы 2014 на Wayback Machine
Литература
- Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — С. 354. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в РКП 87-95382.
- Достоин звания героя. — Красноярск: Красноярское кн. изд., 1975.
- Елькин А. А. Приобщение к подвигу. — Тула, 1975.
- Тугужекова В.Н. Гореликов Иван Павлович. — Энциклопедия Республики Хакасия. — Т. I — Красноярск, 2007. — С. 149
- 27 чарыс айында тӧрееннері
- 1907 чылда тӧрееннері
- Алфавит пастыра кiзiлер
- Тайшет аймаанда тӧрееннері
- 6 кічіг хырлас айында ӱрееннері
- 1975 чылда ӱрееннері
- Алфавит пастыра кізілер
- Улуғ лейтенанттар (СССР)
- Совет Союзының Матырлары
- Ленин орденінің кавалерлері
- Хызыл Чылтыс орденінің кавалерлері
- «1941—1945 чыллардағы Илбек Ада чаада Германияны чиңіп алған ӱчӱн» медальнаң сыйыхтатханнары
- Киселёвскта сӧӧгі чатчатханнары
- Илбек Ада чаа снайперлері
- КПСС кізілері