Рубанов, Пётр Акимович

Пётр Акимович Рубанов
Пётр Акимович Рубанов
Тӧреен кӱні	19 орғах айы 1920
Тӧреен чирi	Ошаров[d], Канск уезді[d], Ким губерниязы, РСФСР[d];
Ӱреен чылы	12 хосхар айы 2017 (96 лет)
Ӱреен чирi	Запорожье[d], Украина[d];
Хазна	СССР
Войско кӧрімі	РККА ВВС
Служба чыллары	1941—1960
Аарластығ ады	СССР-ның Тирігліг кӱстерінің полковнигі; Украинаның Тирігліг кӱстерінің генерал-майоры
Часть	828-ҷі Свирскай штурм авиация полкы
Устаан	эскадрильянаң
Чаалазағлар/чаалар	Илбек Ада чаа;
	Медиафайлы на РУВИКИ.Медиа

Пётр Акимович Рубанов (19 орғах айы 1920, Ошаров^[d], Ким губерниязы — 12 хосхар айы 2017, Запорожье^[d]) — лётчик, Илбек Ада чаа араласчызы, 828-ҷі Свирскай штурм авиация полкының эскадрилья командирі (2-ҷі Бероруссия фронтының 4-ҷі кии армиязының 260-ҷы штурм авиация дивизиязы). Совет Союзының Матыры. Авиацияның генерал-майоры.

Чиит тузы

Ким губерниязындағы Канск уездінің Ошаров аалында (амғы туста — Хызылчар крайының Индіркі Ингаш аймағы) Ефросинья Алексеевна паза Аким Захарович Рубановтарның сӧбірезінде тӧреен. Олар Белоруссиядаң Сибирьзер кӧскен кізілер полғаннар. 1933 чылда сӧбіре Харатассар кӧс килген. Харатаста школаны тоозып, 8 № «Хакасуголь» тресттің шахтазында статистик полған, олох туста Оборона турызының аэроклубында ӱгренген. Аэроклубты тоозып, лётчик-инструктор полып тоғынарға халған. Город чӧбінің депутадына табылған. Антонина Куликованаң хада танызып алған. Анзы чаа соонаң ипчізі полыбысхан.

Илбек Ада чаа

1941 чылның хандых айының 22-ҷі кӱнінде аэроклубтың инструкторларын маңзытта аэродромда чыып алғаннар. Ӱртӱн айына У-2 самолётта хараа учух чӧрчеткен бомбардировщиктернің 679-ҷы авиаполкы тӧстелген. Пётр Рубанов службазын Кидеркі фронтта палғалыс лётчигі полып пастаан. Москваның арачыланызында араласхан. 1942 чылның азығ айынаң сығара 1944 чылға теере Карелия фронтында полған тус аразына 828-ҷі штурм авиация полкының лётчигі Ленинград, Петрозаводск, Кестеньа, Кандалакша паза Мурманск операцияларында чааласхан.

1944 чылның улуғ хырлас айында 828-ҷі авиация полкы 2-ҷі Белоруссия фронтының 4-ҷі кии армиязына кирілген. Ол туста чаа Польшаның чирінде парчатхан. Капитан Рубанов Висла суғда парчатхан ыырҷының арачыланызын унада сабарында, Варшаваны ыырҷы холынаң позыдарында араласхан. Тарнув, Быдгощ, Гданьск, Сопот городтардағы ыырҷының турчатхан орыннарынҷа атхан. Чаалазығлар нацист Германиязынзар кӧзірілгенде, полк Одер плацдармында гитлеровецтернің арачыланызын талабысхан.

Майор Рубановтың халғанҷы чаа учуғызы 1945 чылның сілкер айының 7-ҷі кӱнінде полған. Пу кӱнде аның эскадрильязы Берлиннің алтынзархы-кидеркі саринда нандыра пасчатхан гитлеровецтерҷе атхан. СССР-ның Ӧӧркі Чӧбінің Президиумының 1945 чылның орғах айының 18-ҷі кӱнінде алылған чахиинаң, Пётр Рубановха Совет Союзының Матыры ат пирілген.

Чаа соонда

1945 чылның кічіг хырлас айының 19-ҷы кӱнінде Антонина Куликованаң хоных хонғаннар. 1949 чылдаң сығара 1954 чылға теере Москвада Ю. А. Гагариннің адынаң Чаа-кии академиязында ӱгренген. Совет армиязындағы службазын 1960 чылның кічіг хырлас айының 12-ҷі кӱнінде тоос салған. Пӱдіріг трестінің инженер полып тоғынған. Запорожье городта профессиональнай-техническай училище устағҷызы полған. 1982 чылда тынаға парыбысхан. Ікі хыс ӧскір салған. Россияның паза Украинаның ветераннар чӧбінің киреенде ӧткін араласхан. Хакасияның Харатас городының паза Запорожье городтың Аарластығ кізізі полча.

Сыйыхтар

«Алтын Чылтыс» медаль (№ 8862, 18 августта 1945);
Ленин ордені (18 августта 1945);
ікі Хызыл Знамя ордені (27 октябрьда 1942, 22 майда 1943);
Александр Невскийнің ордені (26 октябрьда 1944);
ікі Ада чааның I степень ордені (23 февральда 1945, 11 мартта 1985);
Адалығ чааның II степеньніг ордені (25 майда 1945);
Хызыл Чылтыс ордені (30 декабрьда 1956);
«За боевые заслуги» медаль (19 ноября 1951);
«Совет Заполярьезін арачылаан ӱчӱн» медаль;
«Германияны чиңіп алған ӱчӱн» медаль;
«Вапршаваны позытхан ӱчӱн» медаль;
«Совет Армиязына паза Флодына 30 чыл» пайрамнығ медаль;
пасха медальлар.

Литература

Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
Пётр Рубанов. Взмахнув серебряным крылом… — Абакан, 2011.
Герой Советского Союза Пётр Акимович Рубанов // Достоин звания Героя : красноярцы — Герои Советского Союза. — Красноярск : Красноярское книжное изд-во, 1975. — С. 359—361.
Пугачев В. Рубанов Петр Акимович // Наши отважные земляки (Красноярцы — Герои Советского Союза). — Красноярск: Красноярское книжное изд-во, 1990. — С. 329—332.

Ссылкалар