Крапивин, Аристарх Иванович

Аристарх Иванович Крапивин
Аристарх Иванович Крапивин
Тӧреен кӱні	10 чарыс айы 1909
Тӧреен чирі	Щелкун аал, Екатеринбург уезді, Пермь губерниязы, Россия империязы
Ӱреен кӱні	21 ӱртӱн айы 1992 (82 час)
Ӱреен чирі	Москва, Россия
Гражданство	СССР; Россия
Айғасчатхан кирее	политик, чааҷы

Аристарх Иванович Крапивин (10 октябрьда 1909, Щелкун аал, Екатеринбург уезді, Пермь губерниязы — 21 сентябрьда 1992, Москва) — совет хазна деятельі, Совет Союзының Матыры (1945), майор (1944).

Чуртас чолы

Чаа алнындағы тус[тӱзедерге | код тӱзедерге]

1909 чылның ӱртӱн айының 27-ҷі кӱнінде Пермь губерниязындағы Екатеринбург уездінің Щелкун аалында (амғы Свердловск облазының Сысерть аймаағында) тӧреен. 1928 чылда Свердловсктағы ӱгретчілер институдын тоос салған. Ӱгретчі, садығ туразының директоры, Свердловскта «Уралуголь» комбинаттың ӧӧн юрисконсульты полған.

Армия службазы[тӱзедерге | код тӱзедерге]

Армия службазын 1941 чылның от айынаң сығара ирт сыххан. Архангельскте 63-ҷі талай атығҷылар бригадазының чаа трибуналының хачызы полған. 1942 чылның кӧрік айының 10-ҷы кӱнінде авиабомба чарыл парғанда, контузия алған. 1942 чылның сілкер айына теере Онега городтың госпитальында (Архангельск облазы) чатхан. 1942 чылда «Выстрел» курстарын тоос салған.

1942 чылның чарыс айынаң сығара разведка ротазының командирі, разведкаҷа штаб пастығының полысчызы паза 45-ҷі механизированнай бригаданың 1-ғы мотострелковай батальонының командирі. Брянсктағы, Ӱстӱнзархы-Кидеркі паза Кидеркі фронттарда чааласхан. Сталинградтағы чаалазығда, Миллеров-Ворошиловград паза Спас-Деменск операцияларында араласхан. 1943 чылның орғах айының 10-ҷы кӱнінде аар палығлатхан, 1943 чылның чарыс айына теере Москвада госпитальда полған. 1944 чылның кӱрген айында Украинаның 1-ғы паза 2-ҷі фронтарында Корсунь-Шевченковскай, Умань-Ботошань паза Ясс-Кишинёв операцияларында араласхан.

Румынияны позытханында махачызын кӧзіткен. 1944 чылның орғах айының 20—31 кӱннерінде аның устаанындағы батальон, бригаданың алнында парчатхан отряды санында, СССР-ның хырығларынаң сығара Бухарестке читкен. Ол туста ыырҷы саринаң 1.250 чағын солдат паза офицер чох иткен паза сӱріге алған. 1944 чылның орғах айының 22 кӱнінде батальон Васлуй городты алғанында махачызын кӧзіткен, 1944 чылның орғах айының 31-ҷі кӱнінде — Бухарест городты позытханында. 1944 чылның ӱртӱн айының 7-ҷі кӱнінде аар палығлатхан паза Свердловсктағы госпитальзар ызылған.

Чаалазығларда махачызын кӧзіткен ӱчӱн, СССР-ның Ӧӧркі Чӧбінің Президиумының 24 мартта 1945 чылда сыххан чахиинаң майон Крапивин Аристарх Ивановичке Совет Союзының Матыры пӧзік ат пирілген, Ленин ордені паза «Алтын Чылтыс» медаль читірілген.

1945 чылның кӱрген айынаң сығара Уралдағы чаа округының штабында инструктор полған. 1945 чылның от айынаң сығара майор Крапивин запасха сыххан.

Чаа соондағы тус[тӱзедерге | код тӱзедерге]

1947 чылда Свердловсктағы юридическай институтты тоос салған. Свердловскта адвокат полып тоғынған. 1949 чылның кӧрік-хандых айларында Хызылчар крайындағы чарғының кізізі, 1949—1955 чылларда аның кнезі полған. 1955 чылның хосхар айында —1959 чылның от айында — Хакас автоном облазының область чӧбінің исполкомының кнезі, соонаң — заместитель председателя исполкома Красноярск крайының Депутаттар чӧбінің исполкомының кнес орынҷызы. Москвада чуртаан. Ӱреен 21 сентября 1992 чылның ӱртӱн айының 21-ҷі кӱнінде. Сӧӧгі Москвадағы Востряковскай сыыратта чатча.

Халых кирее

РСФСР-ның Ӧӧрі Чӧбінің 4-5-ҷі хығыртииның депутады (1955—1963 чылларда).

Сыйыхтар

Совет Союзының Матыры (24.03.1945);
2 Ленин ордені (24.03.1945; 11.01.1957);
Хызыл Знамя ордені (1.03.1944);
Александр Невский ордені (20.04.1944);
Ада чааның 1-ғы степеньніг ордені (11.03.1985);
Хызыл Чылтыс ордені (1.02.1943);
медальлар.

Ссылкалар

Аристарх Иванович Крапивин (рус.). «Герои страны» сайт.