Ӱртӱн айының 1 кӱні
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2025 чыл | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ӱртӱн айының 1-ғы кӱні (орыс. 1 сентября) — Григориан мӱчелі хоостыра чылның 244-ҷі кӱні (артых чылларда 245-ҷі). Чыл тоозылғанҷа 121 кӱн халча.
Ӱлӱкӱннер паза танығлығ кӱннер
Чоннар аразындағы ӱлӱкӱннер
Национальнай ӱлӱкӱннер
Россия, 
Белоруссия, 
Казахстан, 
Киргизия — Піліс кӱні.
Словакия — Конституция кӱні.
Узбекистан — Пос алынҷа полыбысхан кӱні.
Тархын ӱлӱкӱннері
Полған киректер
Ідӧк кӧр.:
XIX чӱс чыл
- 1827 — Россияда кресеннерге пӧзік паза ортымах ӱгредіг заведениелерінзер ӱгренерге кирерге чаратпиныбысханнар.
XX чӱс чыл
- 1906 — Вильнода «Наша доля» сыххан — белорус тілінең пазылған пастағы чарадылған газета.
- 1919 — Тиксі тилекейде пастағы Хазна кино суурҷаң школа азылған, аны С. А. Герасимовтың адынаң Тиксі Россиядағы кинематографияның хазна институды чіли пілчелер.
- 1928 — Албания королевство чіли чарлалған.
- 1951 — Лондонда Европадағы пастағы супермаркет азылған.
- 1953 — Москвада, Ленин тағларында, МГУ-ның пӧзік зданиезі азылған.
- 1971 — Катар позын пос алынҷа хазна чіли чарлабысхан.
XXI чӱс чыл
- 2002 — РТР «Россия» адал сыххан.
- 2004 — Бесландағы школаны холға киргені (Алтынзархы Осетия).
Пу кӱнде тӧрееннер
XIX чӱс чыл
- 1823 — Александр Шпаковский (ӱр. 1881), орыс электротехник, сомнар, чарытхы чариинда паза чылығ пирҷең техника облазындағы істезігҷі- пӱдірігҷі.
XX чӱс чыл
- 1948 — Александр Котожеков (ӱр. 2025), хакас драматург, писатель, хоосчы, халых деятельі, Хакас Республиканың искусствозының саблығ деятельі.
- 1956 — Надежда Чепрага, совет паза Молдавия эстрада ырҷызы.
- 1958 — Сергей Гармаш, театр, кино актёры, сценарист, продюсер, Россияның чон артизі.
- 1983 — Дарья Мороз, театр паза кино актрисазы, Россияның саблығ артизі.
Пу кӱнде ӱрееннер
XX чӱс чыл
- 1938 — аттырт салған Николай Брюханов (т. 1878), совет хазна деятельі.
- 1953 — Жак Тибо (т. 1880), француз скрипач-виртуоз.
- 1992 — Иван Трегубов (т. 1930), совет хоккеизі, олимп чемпионы (1956).
XXI чӱс чыл
- 2014 — Готфрид Йон (т. 1942), немец актёр.
- 2020
- Борис Клюев (т. 1944), театр паза кино актёры, Россияның чон артизі.
- Ирина Печерникова (т. 1945), театр паза кино актрисазы, РСФСР-ның саблығ артизі.