Чечіме
Чечіме (орыс. Суббо́та) — кӱн.
Сӧстің сыхханы
грек. σάμβατον паза лат. sabbatum орыс паза пасха славян тіллеріндегі суббота аттары сыхханнар: чех, словак, поляк, словен тіллері — sobota (латин); белорус, серб, украин — субота (грек тілінең).
Андағох роман тіллерінде: итальян — sabato, француз — samedi, испан паза португал — sábado, румын — sâmbătă. Олох оңдайнаң армян — (շաբաթ — šapʰatʿ), грузин (შაბათი — шабати), венгер (szombat), башкир (шәмбе), таджик (шанбе), татар (шимбә), казах (сенбі), авар (щамат) паза чуваш (Шăматкун — «шăмат кӱні») тіллерінде.
Рим империязында пу кӱн Сатурнға чарыдылған, мыннаң сыххан пу кӱннің ады Европа тіллерінде.
Чечімеге dies Saturni («Сатурн кӱні») латин ады киліскен, ол пурунғы англия тіліне Saeternesdaeg (амғы англия тілінде Saturday) чіли кірген.
«Чечіме» япон тілінең — «чир кӱні» тіп тілбестелче.
Чечіме кӱннің мӱчелдегі орны
Иудаизмнең килген кибір хоостыра, чечіме — неделяның халғанҷы кӱні. Ол США-дағы паза Израильдегі стандарт полча, че амғы Европада кӧп сабазы чечімені неделя тоозылчатхан алнындағы кӱніне санапча. Ол кӧрім ISO 8601 стандартта таныхтал парған.
Непалда чечіме — неделяның халғанҷы кӱні паза аның чалғыс тынағ кӱні.
Ислам киртіністіг араб хазналарының кӧп сабазында, чечіме Sabt неделяның пастағы кӱні чіли кӧрчелер.
Культура кибірлері
Чечіме — тилекейдегі хазналарның кӧп сабазында тынағ кӱні (кӧр. тоғыс неделязы).
Алымнарны чечімеде айландырар кибір полған. Царь тузындағы Россияның школаларында паза семинарияларында пу кӱн пыролығ ӱгренҷілерні сохчаңнар, ол субботка адалҷаң.
Австралияда паза Наа Зеландияда, ідӧк Америка штады Луизианада чечіме — табығлар кӱні.
Швецияда чечіме кибірли неделяның чалғыс кӱні полча, хаҷан палаларға конфеттер (lördagsgodis) чирге чарадылча. Пу кибір XX чӱс чылның 60 чылларында тіс кариезінің тарадылчатханын тохтадарға.
Тайскай кӱн мӱчелі хоостыра чечіме хызамдых кӧк ӧңнең палғалыстығ.
Алған орын
Литература
- Бабкина С. В., Петров A. E., Лукашевич А. А. Суббота // Православная энциклопедия. — М., 2022. — Т. LXVI : «Шаблон:Православная энциклопедия/Границы — Шаблон:Православная энциклопедия/Границы». — С. 641-652. — 752 с. — ISBN 978-5-89572-073-8.
Ссылкалар
 |
|
|---|---|
| В библиографических каталогах |
|
