Сілкер айының 13 кӱні
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2025 чыл | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сілкер айының 13-ҷі кӱні (орыс. 13 мая) — григориан мӱчелі хоостыра чылның 133-ҷі (артых чылларда 134-ҷі) кӱні. Чыл тоозылғанҷа 232 кӱн халча.
Ӱлӱкӱннер паза танығлығ кӱннер
Ідӧк кӧр.: Категория:Сілкер айының 13-ҷі кӱнінің ӱлӱкӱннері
Профессия ӱлӱкӱннері
Чоннар аразындағы
Бразилия —Претос Велхос фестиваль — хазнада хулдаң осхырарын таныхтиры, 1888 чылдағы Алтын закон.
Таиланд — Пастағы хыра чолының ӱлӱкӱні.
Полған киректер
Ідӧк кӧр.: Категория:Сілкер айының 13-ҷі кӱнінде полған киректер
XIX чӱс чыл алнында
- 1501 — Америго Веспуччи Кидеркі саринзар чорыхха сығыбысхан (анда Колумбтың наа континент асханын піліп алған).
- 1647 — Чир тың тітіреен соонда, Сантьяго город (Чили Республиканың полар ӧӧн городы) прай даа чох пол парған.
- 1754 —императрица Елизавета Петровнаның Петербургта Россияның пастағы банкы тӧстиріне кӧстег иділген.
XIX чӱс чыл
- 1830 — Эквадор Великай Колумбиядаң сығып, позын алынҷа республика чіли чарлабысхан.
- 1836 — Россия империязында Санкт-Петербург — Царское Село — Павловск маршрутча пастағы тимір чол пӱдірии пасталыбысхан.
- 1888 — хулдаң осхырары Бразилияда.
XX чӱс чыл
- 1925 — СССР-ның Советтерінің III чыылии азылған.
- 1942 — Хурчағда полған Ленинград городтың ӱгренҷізі Таня Савичева дневнигінде халғанҷы искіріг артыс салған: «Ічем сілкер айының 13 кӱнінде 7-30 сағатта», «Савичевтер ӱреп парғаннар», «Прайзы ӱреп парғаннар», «Халған чалғыс Таня».
- 1982 —Байконур космодромнаң СССР-ның «Союз Т-5» хан тигір корабльы позыдылған.
- 1991
- Корпорация «Apple» «Macintosh System 7.0» садыға сығарыбысхан.
- ВГТРК-ның паза Вести (телепрограмманың) телевизионнай трансляциязы пасталған.
XXI чӱс чыл
Пу кӱнде тӧрееннер
Ідӧк кӧр.: Категория:Сілкер айының 13-ҷі кӱнінде тӧрееннері
XIX чӱс чыл
- 1804 — Алексей Хомяков (ӱр.1860), орыс философ, кибелісчі, публицист.
- 1814 — Эдуард Губер (ӱр.1847), Россиядағы кибелісчі, тілбесчі, литература критигі.
- 1850 — Модест Чайковский (ӱр.1916), орыс драматург, либреттист, музыка критигі, П. И. Чайковскийнің кічіг туңмазы.
- Фридрих Эрмлер (сын ады Владимир Бреслав; ӱр.1967), кинорежиссёр, актёр, сценарист, СССР-ның чон артизі.
- 1899 — Пелагея Кочина (ӱр.1999), совет учёнайы, академик, Социалистическай Істеніс Матыры.
XX чӱс чыл
- 1908 — Моисей Марков (ӱр.1994), совет физик-теоретигі, академик.
- 1934
- Алексей Салтыков (ӱр.1993), кинорежиссёр, сценарист, РСФСР-ның чон артизі.
- Юрий Морозов (ум.2005), совет футболизі, Россиядағы футбол тренері.
- 1944 — Аман Тулеев, Россиядағы политик, Кемеров облазының губернаторы (1997—2018).
- 1956 — Александр Калери, Россиядағы космонавт, Россия Матыры.
- 1964 — Маша Распутина (тӧреен ады Алла Агеева), совет паза Россиядағы эстрада ырҷызы.
Пу кӱнде ӱрееннер
Ідӧк кӧр.: Категория:Сілкер айының 13-ҷі кӱнінде ӱрееннері
XX чӱс чыл
- 1902 — Валерий Якоби (т.1834), орыс живописец, академик.
- 1946 — Алексей Бах (т.1857), совет биохимигі паза ӧзімнер физиологы, академик, Социалистическай Істеніс Матыры.
- 1985 — Александр Микулин (т.1895), совет учёнайы, авиация двигательлерінің конструкторы, АН СССР-ның НА-ның академигі.
- 1988
- Сергей Горшков (т.1910), флот адмиралы, Совет Союзының Матыры ікі хати.
- Николай Макаров (т.1914), чаа тириинің совет конструкторы, Социалистическай Істеніс Матыры.
XXI чӱс чыл
- 2001 — Разипурам Кришнасвами Нарайан (т.1906), Индиядағы писатель.
- 2006 — Владислав Пази (т.1945), Россиядағы театр режиссёры.
Ідӧк кӧр.
Категория «Сілкер айының 13 кӱні» не найдена.
Алған орын
Литература
- Месяцеслов // Пословицы русского народа : Сборник пословиц, поговорок, речений, присловий, чистоговорок, прибауток, загадок, поверий и пр. / авт.-сост. В. И. Даль. — 2-е изд. — М., 1879. — Т. 2..