Ӱртӱн айы

Рувики тiп сайттаң
Пас Тӧӧй Саарс Тӧрт Пис Чеч Поз
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          
2025 чыл

Ӱртӱн айы (орыс. Сентябрь) — юлианскай паза григориан мӱчелінде чылның тоғызынҷы айы. 30 кӱнге сӧӧ тартылча. Чирнің Алтынзархы чардығында ӱртӱн айынаң кӱскӱ пасталча, Ӱстӱнзархы чардығында — часхы.

Пурунғы Русьта ӱртӱн айы пастап читінҷі ай полған, Орыс хазназында XV чӱс чылдаң пасти 1700 чылға теере — чылның пастағы айы[1][2].

Статистика паза чарыдығ

[тӱзедерге | код тӱзедерге]

Россияның ортызындағы чардығында ӱртӱн айы чайғыға тӧӧй, че айның ортымах кии чылии тӱс сыхча. Ортымахти Подмосковьеде +11 °С (тиңнестірзе, орғах айында +16 °С). Айның ӱзінҷі чардығында, ағас пӱрлері табырах сарғал сыхча. Наңмырлар поладыр, удаа нимес, че хар даа чаап парадыр.

Ӱртӱн айында кии чылии кӱнорте +20..+25 °чит парадыр.

  1. Сентябрь // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  2. Сентябрь // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.