Наа чыл марказы
Наа чыл марказы (орыс. Новогодняя марка) — наа чылнаң палғалыстығ хоостығ паза наа чыл алғыстастары пазылған аймах ӧңніг почта марказы. Хайзы хазналарда кибірли наа чыл алнынҷа открыткалар, пічіктер паза бандерольлар ӱчӱн тӧлег чіли сығарылча паза наа чылға удур алай аның соонда ызылча.

Чарыдығ
Тилекейдегі кӧп хазналарының почта ведомстволары Наа чылға чарыдылған аймах ӧңніг почта маркаларын сығарчалар. Олар улуғ хырлас айында ла нимес, ідӧк чылның пасха айларында сыхчалар. Анзы мӱчеллернің пасхалалчатханынаң палғалыстығ поладыр[1].
Тархын
Пастағызын на ӧнетін наа чыл марказын сығарарға 1904 чылда сағыныбысхан Даниядағы почтмейстер Эйнар Холбеллге. Даниядағы пастағы наа чыл марказы паазы чох полған. Ол наа чыл алғыстастарына ла кӧріл парған. Андағ маркалар саблан парыбысханнар, олар ам даа пірее Скандинавиядағы хазналарда сығарылчалар. Ол маркаларда хысхы чир-чайааны, сыбылар, соорыҷахтығ олғаннар, паза хысхының паза наа чылның пасха танығлары хоосталҷаңнар. Ахчаа турчатхан наа чылға чарыдылған почта маркалары соонаң арах пол килгеннер. Пастап олаңай маркаларның чардығы полғаннар, кӧзідімге, 1931 чылдағы Парагвай марказы.
Японияның сығарыстары
1935 чылдаң сығара наа чыл маркаларын Японияда сығар сыхханнар. Пастап алғыстас открыткалары оңдайынаң тузаланылғаннар[2]. Андағ пастағы аалай маркада (Sc #222) Фудзи тағ хоосталған. Марка наа чыл открыткаларында 1 — 31 декабрьда 1935 чылда тузаланылған, 1936 чылның 1-ғы январьының сығара олаңай пічіктер ӱчӱн тӧлег оңдайы полыбысхан. Андағох 1936 паза 1937 чыллардағы сығарыстар полғаннар (Sc #234, 256).
Ол кибір Ікінҷі тилекей чаа соонаң айландырылған. 1948 чылда ӧнетін хызыл арах ӧңніг (Yt #404; Sc #424) почта марказы Наа чылға чарыдылған. Анда ханэцуки (яп. 羽根突き) ойнапчатхан пала хоосталған[3]. Ол чылдаң сығара наа чыл маркалары Японияда тӧреміл сығарыл сыхханнар[1].
1950 чылдаң сығара андағ осхас маркалар сығарызы узарадылған, 1-ғы январьға теере иділҷең. Соонаң кічіг хырлас паза улуғ хырлас айларында даа сығарыл сыхханнар. Олар чыл сай чарых кӧрчелер.
1949 чылдаң сығара наа чыл маркалары блоктарда[≡] хада сығарылчалар. Халғанҷылары садылбинчалар, лотерея билеттері чіли тарадылчалар[1]. Ол блоктар тиксі нация лотереязы ӱлӱкӱніне чарыдылзалар даа, олар ідӧк почтаның ызылчатхан франкировкада тузаланылчалар[2]. Блоктарда 3 — 5, 1977 чылдаң сығара ікілер наа чыл марказы полча. Оларның пос номерлері парлар, хайзыларынаң сыйыхтар ойналчалар.

Кибірли Япониядағы наа чыл маркалары аарлығ ниместер паза оларның улии олаңай. Оларда удаа кӧклӧлер, ойнаҷах аң-хустар паза пасха ойнаҷахтар, статуэткалар[1], нымах матырларының маскалары хоосталчалар Олар іскеркі мӱчелнең палғалыстығлар . Іди 1950 чылда маркада ала парыс хоосталған, 1951 — хызыҷахнаң чурт хозаны, 1953 — ойнаҷах ат, 1957 чылдаң сығара ол кибірге кір парған[1].
СССР-ның паза Россияның сығарыстары
«Наа чылнаң!» пастағы марка СССР-да улуғ хырлас айында 1962 чылда сығарылған[≡], тістіг паза тіс чох полған (ЦФА [«Марка» АО-зы] 2802—2803 № ), анаң андағ маркалар чыл сай сығарыл сыхханнар[1]. Хоосчы А. Шмидштейннің хоозынҷа 1962 чылда тимнелген маркада Чир ӱстӱ кӧрімінде наа чыл сыбызы паза тилекей голубьы кӧзіділген. Марка купонында пастағызын на «Наа чылнаң!» тіп алғыстас сӧстері пазылған. 1962 чылда сығарылған СССР-ның почта марказында 1963 чыл таныхталған[4].
1963 чылның улуғ хырлас айында ӱс марканың сериязы сыххан, оларның ікізінде (С. Поманскийнің хоозынҷа) пис пастығ чылтыс кӧзіділген, «1964» чыл пазылған. 1968 чылның улуғ хырлас айында наа чыл марказына пастағы кӱннің СССР-ның конверті сығарылған[4]. Совет тузындағы наа чыл маркаларында совет чонының чидіглері кӧзіділгеннер[1].
Россияның пастағы марказы 2 декабрьда 1992 чылда сығарылған[≡].
О. Лучникованың хоозынҷа 2009 чылның улуғ хырлас айында сығарылған мелованнай позы чапсырылчатхан чазындағы наа чыл марказы пастағызын на харыҷахха тӧӧй иділген. Пасхаҷыл марка 2010 чылның пастағы декабрьында сығарылған. Хоосчы А. Грибкованың хоостың марказында Россия флагы кӧрімінде Соох апсах кӧзіділген, ол мелей кис салған холында алғыстас конвертін тутча[4].
- СССР-ның паза Россияның наа чыл маркаларының кӧзідімнері
СССР-ның пастағы наа чыл марказы, 1962, 4 ахча[^]
(ЦФА [«Марка» АО-зы] #2803; Sc #2681)СССР, 1971, 10 ахча
(ЦФА [«Марка» АО-зы] #4045; Sc #3890)СССР, 1988, 5 ахча
(ЦФА [«Марка» АО-зы] #6005; Sc #5718)Россияның пастағы наа чыл марказы, 1992, 50 ахча[^]
(ЦФА [«Марка» АО-зы] #58; Sc #6107)
Хыдаттағы Наа чыл тилекейдегі маркаларда
Азия хазналарында паза Индия тиңісте хыдат мӱчелінҷе Наа чыл кӱрген айының халғанҷы кӱннерінде алай азығ айының пастағы кӱннерінде таныхталча[1]. Хыдат Наа чылына чарыдылған почта маркаларын кӧп хазналар сығарчалар, оларның санында Япония, Хыдат, Тайвань, Гонконг, США, Наа Зеландия, Австралия, Канада, Франция. Андағ маркалар кӱрген-азығ айларында сығарылчалар.
Алған орын
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Синегубов В. Новогодний калейдоскоп // Филателия СССР. — 1975. — № 12. — С. 59, IV с. обложки. — (Рубрика: Мир увлечений).
- ↑ 1 2 Япония // Филателистическая география. Страны Азии (без СССР) / Н. И. Владинец. — М.: Радио и связь, 1984. — С. 155. — 176 с. (Дата обращения: 22 Ӱртӱн айы 2010)
- ↑ См. также статью Тушь.
- ↑ 1 2 3 Обухов Е. С новым годом! С новой маркой! Архивная копия от 4 Кӧрік айы 2016 на Wayback Machine // Почта России. — 2010. — № 12 (82). — С. 64—67. (Дата обращения: 2 Азығ айы 2011)
Литература
- «Марки новогодние» // Большой филателистический словарь / Н. И. Владинец, Л. И. Ильичёв, И. Я. Левитас ; под общ. ред. Н. И. Владинца и В. А. Якобса. — М. : Радио и связь, 1988. — С. 179. — 40 000 экз. — ISBN 5-256-00175-2.
- Календарь филателиста на 1978 год. — М.: Связь, 1977. — С. 110.
- Новый год в марках Архивная копия от 8 От айы 2008 на Wayback Machine // Интеррос. — 2007. — № 5. (Дата обращения: 24 Кічіг хырлас айы 2008)
- Новогодние марки // Филателистический словарь / Сост. О. Я. Басин. — М.: Связь, 1968. — С. ?. — 164 с.
- Scott 2007. Standard Postage Stamp Catalogue. — New York, NY, USA: Scott, 2006. (англ.)
Ссылкалар
- «Новогодняя тема в филателии, или „К нам едет Дед Мороз“» Архивная копия от 3 Улуғ хырлас айы 2007 на Wayback Machine — статья Андрея Гужновского на сайте Архивная копия от 18 Кічіг хырлас айы 2007 на Wayback Machine Союза филателистов России (Дата обращения: 24 Кічіг хырлас айы 2008)
- Заметки (недоступная ссылка) о новогодних марках различных стран мира на сайте «Stamplover» (Дата обращения: 24 Кічіг хырлас айы 2008)
- Сайт, посвящённый выпускам Японии в честь Нового и китайского Нового года (начиная с 1950 года), включая их изображения (яп.) (Дата обращения: 24 Кічіг хырлас айы 2008)
- Сясин Ю. А. Японские новогодние открытки «ненгадзё»
. Клуб при Японском центре: Рубрика: Хобби. Владивосток: Японский центр во Владивостоке (11 Азығ айы 2007). Дата обращения: 13 Сілкер айы 2016. Архивировано 13 Сілкер айы 2016 года.
- Сясин Ю. А. Часть 2. Калейдоскоп открыток «ненгадзё»
. Клуб при Японском центре: Рубрика: Хобби. Владивосток: Японский центр во Владивостоке (11 Сілкер айы 2007). Дата обращения: 13 Сілкер айы 2016. Архивировано 27 От айы 2012 года.
- Сясин Ю. А. Японские новогодние открытки. Окончание
. Клуб при Японском центре: Рубрика: Хобби. Владивосток: Японский центр во Владивостоке (17 Улуғ хырлас айы 2007). Дата обращения: 13 Сілкер айы 2016. Архивировано 13 Сілкер айы 2016 года.
- New Year (англ.). PostBeeld (Нидерланды). — Сайт с каталогом марок мира на тему «Новый Год». Дата обращения: 17 Азығ айы 2009. (недоступная ссылка)